Polizia abusuen biktimak

Iker Aranarentzat justizia aldarrikatzeko kontzentrazio bat egin du aipaturiko plataformak gaur goizean Bilboko epaitegien aurrean, ustez gaztea zauritu zuen ertzainak epaitegian deklaratzen zuen bitartean. 

Mikel Zabalzaren omenezko martxak topagune berezia izan du gaur Endarlatsan: duela 40 urte han bertan Bidasoako uretatik atera zutela hilik, eskuak lotuta. Familiarentzat eta ikertu dutenentzat beti torturatua izan zela argi egon bada ere, ez da sekula horrela onartu. 

Amaia Zabarte Realeko zalearen senarra epaitegietan egon da, polizia operatiboan parte hartu zuten sei ertzainek —lau inputatu gisa eta bi lekuko moduan— instrukzio epailearen aurrean deklaratu duten bitartean. Izan ere, Amaia Zabarte zauritu zuen ertzaina epaitu dute.

Omenaldia egin diote gaur Mikel Zabalzari Orbaizetan, jaioterrian, Guardia Zibilak hil zuela 40 urte bete direnean. Gaurkoan, gainera, Hego Euskal Herrian barrena haren inguruko erakusketa daraman autobusa ere izan da bertan.

Sareak ustezko tortura kasu guztiak aitortzeko eskatu du, egia, justizia eta erreparazioa bermatzeko, eta Raul Fuentesen eta Mikel Zabalzaren kasuetan izan den "zigorgabetasuna" salatu du.

40 urte bete dira Mikel Zabalza atxilotu eta hil zutela. Guardia Zibilak atxilotu eta 20 egunera agertu zen haren gorpua Bidasoan. 30 urte geroago, Eusko Jaurlaritzak eta Nafarroako Gobernuak aitortu zuten Zabalza indarkeria politikoaren biktima izan zela. Inoiz ez zen epaiketarik egin nola hil zen argitzeko. 

Ekitaldian, Idoia Zabalza ahizpak adierazi du Mikelentzat "egia eta justizia" aldarrikatzen jarraitzen dutela, eta eskatu du auzia ez dadila ahantzi. Mikel Zabalzaren gorpua 1985ean agertu zen Bidasoa ibaian, Guardia Zibilak atxilotu eta hogei egunera. Ia lau hamarkada geroago, Eusko Jaurlaritzak Segurtasun Indarren biktima gisa onartu zuen.

Zabalzaren familiari errespetua eta elkartasuna adierazi ostean, Sanchezek elkarrekin lan egiteko deia egin die Diputatuen Kongresuko talde parlamentarioei, gaur egun indarrean dagoen lege frankista atzean utzi eta sekretu ofizialen lege berria aurrera ateratzeko. 

Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.

Beste hainbat elkarterekin batera Martxoak 3 eta Sanfermines 78 Gogoanek  aurkeztutako mozioa onartu du Udalbatzak.

Ekitaldian Estatuaren terrorismoaren inpunitatea salatu dute eta iragarri dute biktimen errekonozimendurako legea aldatzea bultzatuko dutela, ezarri diren epe mugak kentzeko, biktima asko kanpoan uzten dituelako.

Orain arte, 94 pertsona aitortu ditu Nafarroako Gobernuak ofizialki  indarkeria politikoaren biktima gisa 16/2019 Foru Legearen esparruan. Nafarroako Torturatuen Sareak eta Egiari Zorrek osatzen duten 'Egiaren garaia da' dinamikak begi onez ikusi ditu ebazpenak, eta bide horretan sakontzen jarraitzeko eskatu dute. 

Mozioak aurkeztuko dituzte hainbat udaletan osoko bilkurako taldeen atxikimendua eskatzeko eta udalbatzek Gobernuari eskatu diezaioten Estatuaren erantzukizuna onar dezala eta egiarako eskubidea bermatzeko benetako urratsak eman ditzala. Era berean, martxoaren 3ko elkartea minduta eta gutxietsita sentitu da, Martxoaren 3ko Memorialaren Fundazioko Patronatuak bilera egin duelako haiekin kontatu gabe.

Udalak eta Martxoak 3 elkarteak jarduera programa bat antolatu dute, elkarlanean; tartean, zinema ziklo bat eta literatur lehiaketa. Otsailaren 28an Europa Jauregian egingo da oroimen ekitaldi handia, nahi duen orori irekia. 

Donostiako alkateak berretsi egin du Udalak Rosa Zarraren memoriarekin duen konpromisoa, Zarra Poliziaren ekintzaren biktima izan zela aitortu izana baliogabetzeko Esanek egindako eskaeraren ostean. Hain zuzen ere, haren oroimenez jarritako plakari eraso egin diote. Esan sindikatuak erasoa gaitzetsi du azpimarratuz "onartezina" dela, "eta ez duela Ertzaintza ordezkatzen, ezta zintzotasunez defendatzen dugunak ere".

Imanol Pradales lehendakariak Euskadiko terrorismoaren eta legez kanpoko poliziaren indarkeriaren "garai ilunak" ezagutu ez zituzten gazteei adierazi nahi izan die indarkeriak ez duela "lekurik gure gizartean", eta "sufrimendu amaigabea" baino ez duela ekartzen. Pradales izan da buru Memoriaren Euskal Institutuak, Gogora Institutuak, Memoriaren Eguna dela eta antolatu duen ekitaldian.

"Ekintza hau irain onartezina da ertzainentzat, egiaren aurkako iraina eta iraganeko manipulazio politikoa, euskal polizia kriminalizatzeko eta justiziak duela hamarkada batzuk itxi zituen zauriak berriz irekitzeko helburu bakarrarekin", dio Esanek.

Orain arte, 37 plaka jarri ditu Udalak, "terrorismoaren eta motibazio politikoko indarkeriaren biktima izan zirenei espazio publikoan ikusgarritasuna emateko".

Aroa Moreno eta Roger Mateos idazleen solasaldia izango ostegunean Madrilgo Kongresuan, Diktaduraren Biktimen Egunaren bezperan. Francoren heriotzaren 50 urteei eta Erregimenak emandako azken heriotza-zigorren esanahi historikoari buruz hausnartzeko helburua izango du solasaldiak.